Sadece Anneyim: Baharı Müjdeleyen “Daffodil”ler

Bol yağışlı ve soğuk bir sonbahar ve kıştan sonra güneş hala kendini göstermemekte ısrar etse de Londra havasında bahar kokusu var. Kızım ve arkadaşları her yağmur damlasını “Kar mı yağmur mu? Karla karışık yağmur bu...” diye irdeleyerek bu yıl bir türlü yağmayan karı hala bekleyedursun Londra baharın yoluna girdi bile. Sabah 4.5-5 gibi zifiri karanlıkta cıvıldamaya başlayan kuşlar ve tüm marketlerde boy gösteren “daffodil”ler baharın habercisi. İlk "daffodil"imi aldım bile. Bahçede taze soğan görüntüsüyle fışkıran saplar da yakında çiçek verir...

"Daffodil"ler Britanya kültürüyle özdeş adeta. Kardelene benzeyen ama mevsim olarak kardelene denk gelmeyen, bir tür nergis olan "daffodil" yeşil soğan gibi sapları olan, beyazdan sarıya, sarıdan turuncuya kadar değişen bir renk aralığında, ağaçlık alanlarda tek tek veya kümeler halinde ortaya çıkan, baharı müjdeleyen çiçeklerdir. Ve bu ülkede kış hiç bitmese de, her takvim kışı sonunda bana mutluluk verir. İşte tam da bu nedenden dolayı bu yazımda size bu güzel çiçekler hakkında bilgi vermek istedim.

"Daffodil"ler kendi sade güzelliğinin çekimi dışında, Yunan mitolojisindeki yeri nedeniyle de ilgimi çekmiştir hep. İsmini Yunan mitolojisinde geçen Narcissus’dan aldığına inanılmaktadır. Efsaneye göre Narcissus sudaki kendi görüntüsünü görünce ona aşık olur ve gözlerini kendinden alamaz. Versiyonların bir tanesine göre Narcissus o denli saplantı haline getirmiştir ki bu durumu gözlerini suya diker, eğilir ve sonra da suya düşer ve boğulur. Diğer versiyonda ise yine kendi görüntüsünden gözlerini alamayan Narcissus suyun başından ayrılamadığından susuzluktan ve açlıktan ölür. Her iki versiyonda da Narcissus’un öldüğü yerde daffodil’lerin fışkırdığına inanılmaktadır. Başı öne eğik "daffodil"ler sudaki kendi görüntüsüne aşık olan mitoloji kahramanının kendi görüntüsünü izleyen eğik boynunu temsil etmektedir.

Vatanı Batı Avrupa olan bu bahar çiçekleri için “nedense bahar çiçekleri arasında en muhteşemidir” der ünlü tasarımcı, yorumcu, bitki bahçe, peyzaj ve çevre yazarı Noel Kingsbury “Daffodil” isimli kitabında.

Mütevazi bir nergis türü olan "daffodil"lerin nasıl olup da bu kadar sevildiği ve dünyanın en popüler bahar çiçeğine dönüştüğü konusunda Kingsbury'nin güzel yorumları var. Kingsbury'e göre, daffodil çokyıllık bahçe bitkisi özelliğini bir kültürel ikonluğa dönüştürerek başardı. Karşıt özellikleri içermesinin de bunda katkısı büyük ona göre, çünkü söz konusu çiçekler kendi türleriyle kümeler halinde yaşayabildikleri gibi tek başlarına da rahatlıkla var olabilirler: "aynı kediler gibi, sadece kısmen evcillerdir".

Yukarıdaki nedenlerin yanı sıra, Kingsbury "daffodil"lerin bu kadar kalıcı ve popüler olmalarını aşağıdaki üç faktöre bağlamaktadır:

1-Biyolojik faktor: "Daffodil"ler neredeyse yanlışlıkla düştükleri veya döküldükleri yerde bile yetişirler. Bahçe atıklarını arabanın bagajından bir atık çukuruna boşaltırken istemeden yere dökülen birkaç tohum bile yıllarca devamı olacak daffodil’leri o noktaya yerleştirmeye yeter. "Daffodil"ler bu anlamda sadece ‘arsız’ olmakla kalmazlar aynı zamanda düzenli olarak kendilerini yığınlar halinde klonlayarak türlerinin devamını sağlarlar.

2: Tarihi faktör: "Daffodil"ler emperyal çiçeklerdir. Büyük Britanya’da yaygınlaşıp Britanya İmparatorluğunun eriştiği her yere ulaşmış ve iklim olarak benzer yerlerde yerleşik olmuşlardır. "Daffodil" dünyaya hakimiyet kuran İngiliz konuşan kültürünün bir parçasıdır.

3: Sosyal ve kültürel faktör: "Daffodil" bir kült bitkidir. Kült bitkiler meraklıları tarafından toplanır, sınıflandırılır, isimlendirilir ve düzenli olarak seçilerek yeni tohumlar üretilir. Kült bitkiler saplantı şeklinde meraklısı olanlara hitap eder.

Herşeyin ötesinde “'daffodil"ler hayatta kalandır” der Kingsbury.

Britanya ve Batı Avrupa'da iseniz bu aralar ve bir yerlerde rastlarsanız bir daffodil'e, henüz güneşi görmediyseniz veya hala çok üşüyorsanız endişe etmeyin, bahar bir yerlerden yanınıza yanaşacaktır. O an için sadece o boynu bükük "daffodil"in güzelliğinin keyfini çıkarın... Şimdi ise ünlü İrlandalı müzik grubu “The Cranberries”in 1994 yılında çıkardığı “Daffodil Lament” şarkısını ve fondaki "daffodil" güzelliğinin…